czwartek, 15 marca 2018

Sto lat praw wyborczych kobiet w Polsce

Prawo wyborcze dla kobiet oznacza, że pełnoletnie obywatelki danego kraju mają co najmniej możliwość oddawania głosu w wyborach, w szerszym znaczeniu,
że mają te same prawa wyborcze, co mężczyźni.

W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze po odzyskaniu suwerenności w 1918, tj. 28 listopada 1918 roku dekretem Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.
Dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego stanowił, że „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci” (art. 1) oraz „Wybieralni do Sejmu są wszyscy obywatele państwa posiadający czynne prawo wyborcze” (art. 7) postanowienia te zostały utrzymane przez konstytucję marcową.

Pierwszymi Polkami zasiadającymi w polskim parlamencie zostały Gabriela Balicka, Jadwiga Dziubińska, Irena Kosmowska, Maria Moczydłowska, Zofia Moraczewska, Anna Piasecka, Zofia Sokolnicka oraz Franciszka Wilczkowiakowa. 

Pojawienie się kobiet w parlamencie wywołało niemałe zamieszanie. Problemy pojawiły się już na poziomie nazewnictwa. Pierwsze posłanki nazywano "posełkami" lub "posełkiniami".
W latach 1919-1939 w parlamentarnych ławach zasiadło 49 kobiet, a wiele z nich przez kilka kadencji z rzędu. 



Protesty sufrażystek
Co ciekawe, wpływ na to miały działania zarówno w Polsce, jak i na świecie. Kobiety na całym świecie pracowały na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn. Ruch sufrażystek zaczął stanowić realną siłę. Początkowo wyśmiewaną, bagatelizowaną, wreszcie wziętą pod uwagę, głównie ze względu na męskie głosy poparcia. Jak w powiedzeniu Gandhiego: „Najpierw cię ignorują, potem śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wygrywasz”.
Tak było choćby w Wielkiej Brytanii, gdzie jedna z bardziej znanych emancypantek, Emelline Pankhurst, notorycznie lądowała w więzieniu za pikietowanie siedziby władz. W zamknięciu prowadziła strajk głodowy. O jej życie bali się strażnicy i żeby im nie umarła – dopiero byłby skandal! – to przymusowo ją dokarmiali, jak przy tuczu gęsi: wpychali po prostu rurkę w gardło i wlewali zupę. Wygrana jej i wielu sprzymierzeńców nastąpiła tak naprawdę dopiero po 1928 roku, kiedy kobiety uzyskały pełne prawa wyborcze.


Źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_wyborcze_dla_kobiet
https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1684900,1,98-lat-temu-polki-otrzymaly-prawa-wyborcze-nie-byl-to-prezent-ale-efekt-staran-rzeszy-kobiet.read
https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/wielka-brytania-100-lecie-uzyskania-praw-wyborczych-przez-kobiety,812712.html
http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,16916747,99-lat-temu-polki-uzyskaly-prawa-wyborcze-w-parlamencie.html?disableRedirects=true
http://bi.gazeta.pl/im/2e/6d/e4/z14970158Q,Angielskie-sufrazystki-walczace-o-prawa-wyborcze-d.jpg
https://twitter.com/hashtag/prawawyborcze

napisała: Kasia Dylewska